Kenny G - Nghệ sĩ saxophone bình dân

RFI - Gia Trình
Kenny G là một trong nghệ sĩ saxophone thành công nhất trên nước Mỹ và toàn thế giới. Tiêu thụ hơn 75 triệu đĩa hát khắp toàn cầu, Kenny G chưa bao giờ ngừng cống hiến. Sự kết hợp gần nhất với Weeknd hay Kanye West khiến tên tuổi anh lại dậy sóng.



Tên tuổi nghệ sĩ hòa tấu độc lập

Kenny G đã biến giấc mơ nghệ sĩ chơi nhạc hòa tấu đứng ngang hàng với ca sỹ biểu diễn. Sinh ra tại bang Seattle (Mỹ), Kenny G tập chơi saxophone khi mới 10 tuổi. Anh từng theo đuổi học kế toán tại Đại học Washington ở bang Seattle, tuy nhiên con đường âm nhạc lại rộng mở chào đón. Khi nghệ sĩ sinh năm 1956 chơi thử bản Dancing Queen của ABBA, chủ tịch hãng đĩa Arista, Clive Davis đã sớm nhận thấy tố chất ngôi sao.

Sau đó, Kenny G ra mắt album đầu tay cùng tên vào năm 1981 khi anh mới 25 tuổi. Phải mất 5 năm sau, album thứ 4, Duotones mới là bệ phóng cho tên tuổi Kenny G khắp nước Mỹ. Album tiêu thụ đến 5 triệu bản chỉ tính riêng Hoa Kỳ và hai đĩa đơn thành công nhất là Songbird và Don’t Make Me Wait for Love (kết hợp Lenny Williams) tiến sâu vào bảng xếp hạng Billboard. Kenny G thay đổi cách nhìn của người Mỹ về nghệ sĩ chơi hòa tấu độc lập hơn là chỉ phụ thuộc vào ca sỹ biểu diễn.

Kenny G áp dụng chiến lược “bình dân hóa” rất hiệu quả trong các album sau đó. Một nửa album do anh sáng tác và chơi saxophone solo, không có ca sỹ hát. Hầu hết các ca khúc do anh sáng tác, biểu diễn tập trung vào dòng smooth jazz (jazz nhẹ nhàng), R&B với cây saxophone cao độ soprano. Mặt khác, anh cũng kết hợp với các nghệ sĩ khác để tránh sự nhàm chán cho tuyển tập nhạc của mình. Số lượng các nghệ sĩ tên tuổi anh từng kết hợp không đếm xuể như Andrea Bocelli, BabyFace, Toni Braxton, Micheal Bolton, Frank Sinatra, Natalie Cole.

Trong số đó, giọng nữ trầm (contralto) Toni Braxton và nam danh ca tenor Micheal Bolton là hai cái tên đáng nhớ nhất. Với Micheal Bolton, Kenny G không chỉ là người bạn thân thiết mà còn là cặp bài trùng trong âm nhạc. Hai bản hit đình đám của Micheal Bolton, Missing you now và How am I supposed to live without you chứng tỏ sức hút nhờ vào tiếng kèn saxophone tài tình của Kenny G. Không quá ngạc nhiên vì âm vực soprano của cây saxophone của Kenny rất “ăn rơ” giọng nam tenor của Micheal. Tuy nhiên, khi kết hợp với giọng nữ trầm R&B, Kenny G tạo được màu sắc rất riêng. Trong hai bản nhạc That Somebody Was You hay How Could An Angle Break My Heart, Kenny G tìm được những điểm nhấn để xen kẽ giai điệu saxophone rất hợp lý. Giọng ca tối, đượm buồn của Toni tìm được điểm tựa vào âm thanh du dương, vút bay của saxophone Kenny G.



Nhạc phim và nhạc Giáng sinh

Không chỉ kết hợp với các nghệ sĩ đương đại, Kenny G tham gia vào khá nhiều dự án phim ảnh, sáng tác nhạc phim như phim Dying Young (Chết trẻ) với sự góp mặt của Julia Roberts hay The Bodyguard (Vệ sỹ) của Whitney Houston và Kevin Costner. Ca khúc nhạc nền của bộ phim Dying Young giúp anh có được đề cử Grammy cho Hòa tấu Pop xuất sắc nhất.

Xuất phát từ quan điểm nhạc hòa tấu giúp thư giãn, nghỉ ngơi, Kenny G sáng suốt trình làng hai album Giáng sinh đều thành công như mong đợi. Album Miracles (Phép màu, 1994) tiêu thụ hơn 13 triệu bản và trở thành một trong các album nhạc Noel thành công nhất.

Năm năm sau, anh ra mắt album Faith (Niềm tin, 1999) theo đuổi chủ đề Giáng Sinh. Ca khúc kinh điển Auld Lang Syne trở nên ưa thích đặc biệt nhờ tiếng saxophone của Kenny G. Anh làm mới ca khúc cũ theo hơi hướng khá jazz. Giai điệu nam châm có độ lôi cuốn nhất định với các fan trung thành, thậm chí cả khán giả khó tính. Cách chơi của Kenny G luôn điềm đạm, từ tốn khi mở đầu và ngẫu hứng cao trào ở cuối bài theo cấu trúc ba hồi.



Auld Lang Syne

Thập niên 1990 cũng là thời điểm anh gặt hái nhiều thành công rực rỡ nhất trong sự nghiệp. Album Breathless (1992) tiêu thụ tới 15 triệu bản khắp toàn cầu. Đây là album sản sinh nhiều bản hit thành công nhất như Forever in Love, Sentimental, Don’t Make Me Wait For Love. Đồng thời, anh giữ kỷ lục Guiness năm 1997 về chơi những nốt cao trong thời gian dài nhất. Nhờ kỹ thuật lấy hơi luân chuyển, anh chơi được E-flat (cung Mi giáng trưởng) trong suốt thời gian 45 phút 47 giây tại thành phố New York. Tương tự như Breathless, album The Moment (Khoảng khắc) đạt hạng 1 bảng xếp hạng Jazz trên Billboard. Ca khúc đinh của album lọt thẳng vị trí 2 trong số 100 ca khúc ưa thích nhất cùng năm. Thành tích nổi trội như vậy đủ chứng tỏ sức hút của Kenny G với khán giả Mỹ. Năm 2000, Kenny G được mời biểu diễn tại Nhà Trắng cho các quan khách và nội các của tổng thống Bill Clinton.

Nghệ sĩ phổ thông tại Trung Quốc Đại lục

Không chỉ riêng nước Mỹ, tên tuổi Kenny G đặc biệt ưa thích tại Trung Quốc. Bản nhạc Going Home (Đi về nhà) trở thành một bản nhạc “quốc ca” không chính thống trên quốc gia hơn một tỷ dân này. Going Home được phát trên các quán ăn, siêu thị, trung tâm mua sắm, bến tàu trước giờ đóng cửa. Thậm chí, kênh truyền hình nước này còn phát ca khúc trước khi kết thúc chương trình. Hầu hết khán giả Trung Quốc đều yêu thích ca khúc này kể từ khi ra mắt vào năm 1989 mặc dù không hề hay biết về tên nghệ sĩ saxophone trình diễn nó. Hơn thế, Kenny G cũng từng thể hiện thành công hai nhạc phẩm tiếng Hoa là Jasmine Flower (Hoa Nhài) và The Moon represent my hearts (Ánh trăng nói hộ lòng tôi). Nhạc cảm của Kenny G có khả năng bắt được giai điệu và chuyển hóa thành bản nhạc sang cây kèn saxophone.





Tuy gây dựng tên tuổi với đa số công chúng, âm nhạc Kenny G lại không được lòng giới phê bình và các nghệ sĩ chơi jazz chính thống. Họ cho rằng anh pop hóa quá nhiều cây kèn saxophone mà không có vốn liếng về nhịp điệu, ca từ hay giai điệu. Đối với khán giả Mỹ, họ ưa thích Kenny G có lẽ nhờ sự trẻ hóa và cách tân trong âm nhạc. Anh vốn dĩ mang dòng máu Do Thái nên thừa khôn ngoan để thương mại hóa sản phẩm theo nhiều cách khác nhau.

Bên cạnh những album kết hợp với các nghệ sĩ kỳ cựu nhu BabyFace, Richard Marx, Kenny G lại hâm nóng cảm xúc bằng In your eyes với Weeknd hay gospel của Kayne West trong Jesus is King. Trả lời báo chí rằng anh quá tính toán trong sự nghiệp không, anh chia sẻ : “Tôi nghĩ khán giả cảm nhận được tôi thực sự thích gì, đặt cả trái tim vào đó. Tôi không làm như vậy chỉ vì muốn giàu có và nổi tiếng”.

Thực tế chứng minh là cho dù bạn diễn chơi rock, heavy metal, bluegrass, jazz, Kenny G đủ nhạy bén để tìm miếng ghép tốt nhất cho phần trình diễn của anh.

RFI - Gia Trình