Công nghiệp : Châu Âu tự hại mình

Trang bìa tuần báo L'Express, số đầu tháng 3/2019.


L’Express tuần này (06-12/03/2019) là tạp chí hiếm hoi không dành trang bìa cho tình hình Algeri, để nhấn mạnh đến một kịch bản tai họa cho châu Âu, với hàng tựa lớn « Công nghiệp : Châu Âu tự hại mình », kèm theo hàng tít nhỏ « Trước hai kẻ khổng lồ Trung Quốc và Mỹ ».

Ảnh minh họa trang bìa của L’Express rất hình tượng : Một người châu Âu bé nhỏ, rụt rè, kẹp giữa hai người khổng lồ đầu rồng (tức Trung Quốc) và đầu chim ưng (tức Hoa Kỳ), với ánh mắt sắc bén, vẻ dữ tợn.

L'Express đã có một cái nhìn nghiêm khắc về những gì đang diễn ra tại Châu Âu ngày nay. Tạp chí nhắc lại rằng vào năm 2000 « trong không khí hồ hởi của đồng tiền duy nhất trở thành hiện thực, Châu Âu đã mơ tưởng đến một tương lai huy hoàng. Một mục tiêu chiến lược mới cho thập niên sắp tới đã được đề ra : Trở thành nền kinh tế của tri thức năng động nhất hành tinh… »

Trong gần 20 năm qua, từ các thượng đỉnh này qua thượng đỉnh khác, châu Âu, luôn mơ tưởng đến việc mình sẽ trở thành một nhà vô địch về công nghệ. Thế nhưng, thực tế lại là một sự giả dối kinh khủng như nhận định bi quan của nghị sĩ Châu Âu Alain Lamassoure : Sau mỗi thượng đỉnh Châu Âu thì ai về nhà nấy và quên ngay tất cả các cam kết.

Ngày nay, sự thức tỉnh quả là phũ phàng : Châu Âu chưa hề tạo ra cho mình phương tiện để thực hiện các mục tiêu đề ra, và ngày nay người ta đang gánh chịu hậu quả. Điểm lại hiện chỉ có 6 tập đoàn Châu Âu – tính cả Thụy Sĩ – nằm trong số 25 tập đoàn lớn nhất thế giới - một con số chỉ bằng một nửa so với năm 2005, khi còn có 13 tập đoàn trong diện này, theo tạp chí Fortune của Mỹ.

Châu Âu kẹt giữa American First và Made in China 2025



Đối với L’Express : « Bị kẹt giữa Nước Mỹ Trên Hết của Donald Trump và kế hoạch Trung Quốc 2025 của Tập Cận Bình, Châu Âu và nền công nghệ của mình ngày nay bị đe dọa tuột hạng, tụt hậu. Tệ hại hơn nữa là có nguy cơ một số lãnh vực chiến lược bị triệt tiêu vào thời buổi chuyển đổi năng lượng : Trong lãnh vực pin mặt trời chẳng hạn, các công ty Châu Âu đã bị tan nát trước các sản phẩm giá rẻ của Trung Quốc. »

Nguyên do của tình trạng này là gì ? Trong bài phỏng vấn dành cho L’Express, bộ trưởng kinh tế Pháp Bruno Le Maire đã gióng lên hồi chuông báo động : Thiếu can đảm chính trị ; thiếu sự lãnh đạo và tầm nhìn ; nặng tính ích kỷ quốc gia ; công cụ kém cỏi ; thị trường bị phân mảnh với những tiêu chuẩn và quy định không thống nhất, tôn trọng những quy củ lỗi thời…

Nhà kinh tế Élie Cohen thẩm định : « Chúng ta đã bỏ lỡ cơ hội Internet, trí thông minh nhân tạo, công nghệ robot, bỏ lỡ tất cả những gì sẽ chi phối nền công nghiệp tương lai ».

Trong số 5 công ty sản xuất robot lớn nhất thế giới, thì có đến 3 hãng là của Trung Quốc. Trong ngành thông minh nhân tạo, những khoản tiền mà riêng Facebook đặt trên bàn trong năm 2018 đã lên đến 22,6 tỷ đô la, cao hơn con số 20 tỷ euro tiền của cả nhà nước lẫn tư nhân mà Ủy Ban Châu Âu hy vọng thu được trong giai đoạn 2018-2020.

Ở cấp độ quốc gia, theo đánh giá của Air Liquide, vào lúc Pháp và Đức chi ra 350 triệu euro để hỗ trợ cho lãnh vực hydrogène, thì một mình Trung Quốc đã chi ra 10 tỷ. Ngay trong các lãnh vực vốn là thế mạnh của Châu Âu như hạt nhân, tên lửa phóng vệ tinh hay y tế, lợi thế của châu Âu ngày càng cùn đi.

Một lời tố cáo được L’Express nêu rõ là thái độ mù quáng của Ủy Ban Châu Âu mới đây, đã cấm không cho hai tập đoàn chế tạo xe lửa Alstom (Pháp) và Siemens (Đức) sáp nhập, qua đó mở rộng đường cho tập đoàn Trung Quốc CRRC.

Nguồn: RFI / Trọng Nghĩa (đăng ngày 9/3/2019)