Virus corona : Bệnh viện vùng Paris chuẩn bị « thời khắc đen tối nhất lịch sử »

Virus corona đang được phân tích tại Bệnh Viện Henri-Mondor ở à Créteil (ngoại ô Paris) ngày 06/03/2020. Thomas SAMSON / AFP



Các bệnh viện và cơ sở chăm sóc y tế ở Paris ngay từ hôm thứ Hai 16/03, trước khi tổng thống Pháp Emmanuel Macron thông báo lệnh phong tỏa trên toàn quốc, hạn chế người dân di chuyển do dịch virus corona (Covid-19) biết rằng họ sẽ phải tiếp nhận rất, rất nhiều bệnh nhân. Giới y tế Paris tiến hành công tác chuẩn bị với tâm lý lo ngại điều tồi tệ nhất sắp xảy ra.

Trong bài viết « Các bệnh viện bên bờ vực chiến tranh trước khi bệnh nhân nhiễm virus corona ồ ạt đến » đăng ngày 17/03, báo Le Figaro nhấn mạnh, có một điều chắc chắn là các bệnh viện của Pháp sắp sửa trải qua thời khắc đen tối nhất trong lịch sử. Trước đây, trong một thời gian dài, người ta từng tin rằng virus corona chỉ dừng lại ở biên giới, nhưng nay thì điều không thể phủ nhận là virus đã có mặt tại nước Pháp, khắp nơi trong cả nước.

Một cách thầm lặng, trong nhiều tuần qua, con virus mà mắt thường không nhìn thấy được đã lây lan từ người này sang người kia theo cấp số nhân. Đa phần người bệnh chỉ có những triệu chứng nhẹ. Kinh nghiệm của Trung Quốc cho thấy chỉ có 20% số người nhiễm virus lâm vào tình trạng nặng cần nhập viện. Trong số đó, khoảng 5% sẽ cần được nhập khoa hồi sức cấp cứu điều trị đặc biệt, nơi được trang bị máy trợ thở.

Chiều thứ Bảy 14/03, một cuộc họp khác thường được tổ chức tại AP-HP, cơ quan phụ trách 39 bệnh viện công của Paris và vùng phụ cận. Hai nhóm chuyên gia dịch tễ đã giới thiệu những kịch bản có thể xảy ra với cơ quan AP-HP và trưởng các khoa hồi sức cấp cứu điều trị tích cực. Có một điều mà nay không còn là bí mật nữa : Số người chết vì virus corona sẽ lên đến hàng trăm ngàn nếu chính quyền Pháp không có các biện pháp phong tỏa đủ mạnh. Cụ thể hơn, sẽ có khoảng 150.000 - 300.000 người tại Pháp chết vì dịch bệnh trong những tháng tới đây. Le Figaro trích dẫn một nguồn tin tham dự cuộc họp, theo đó « tất cả mọi người đều choáng váng về những con số này. Ban lãnh đạo cũng bị sốc ».

Tại cùng Grand Est miền đông bắc nước Pháp, các bệnh viện đã lâm vào tình cảnh « nước đã dâng đến chân ». Hầu như tất cả mọi giường bệnh hồi sức cấp cứu đều đã có bệnh nhân Covid-19. Và điều mà không ai nghĩ sẽ xảy ra cuối cùng đã đến : các bệnh viện phải « phân loại » bệnh nhân. Hôm Chủ Nhật, một bác sĩ hồi sức cấp cứu tại bệnh viện Metz cho biết họ phải chọn không điều trị đặc biệt cho một bệnh nhân nào đó để một bệnh nhân khác có nhiều cơ hội sống sót hơn được chữa chạy tích cực. Đây cũng là tình cảnh ở nước Ý và nhiều nước khác. Một bác sĩ gây mê - hồi sức, xin ẩn danh, nhận định, sẽ là hão huyền nếu các bệnh viện Pháp nghĩ rằng có thể làm tốt hơn so với nước láng giềng Ý.

Công tác chuẩn bị tích cực

Tạm thời, các bệnh viện vẫn « trụ » được. Các hướng dẫn chỉ đạo thay đổi từng giờ và với những nỗ lực tốt nhất để chuẩn bị đối phó với « cơn sóng thần » vốn từ vài ngày nay được dự báo sẽ sớm xảy ra. Tại những vùng còn ít bị ảnh hưởng, một số người quan sát thấy tình trạng yên ắng khác thường ở các khoa cấp cứu. Tuy nhiên, một bác sĩ lưu ý là biển thường lặng trước khi bão táp nổi lên. Tất cả các khoa hồi sức cấp cứu ở vùng Ile-de-France, tức là Paris và vùng phụ cận, đều đã nhận được lệnh chuẩn bị ba cấp độ tăng cường để đối phó với dịch bệnh. Còn bác sĩ hồi sức cấp cứu Jean-Damien Ricard, bệnh viện Louis-Mourier, Colombes (AP-HP) cho rằng họ rất may mắn vì có thời gian để chuẩn bị. Bệnh viện Louis-Mourier dự kiến triển khai 16 giường điều trị cho bệnh nhân Covid-19, đến hôm Chủ Nhật đã tiếp nhận 5 bệnh nhân.

Bác sĩ Ricard giải thích là trong cả vùng Paris có rất nhiều cơ sở y tế và khả năng tăng cường cấp độ tiếp nhận và điều trị bệnh nhân Covid-19 tốt hơn ở nhiều vùng khác của Pháp nên các bác sĩ có cảm giác toàn bộ các bệnh viện vùng Paris sẽ không quá tải đồng thời khi có quá nhiều bệnh nhân nhập viện. Tuy nhiên, kịch bản hệ thống bệnh viện ở Paris quá tải như ở Ý hay ở vùng Alsace cũng không thể bị loại trừ hoàn toàn.

Các cuộc họp qua điện thoại hàng ngày giữa các khoa hồi sức cấp cứu của các bệnh viện khác nhau được tổ chức, các cuộc phẫu thuật không khẩn cấp đều bị hủy, có thêm nhiều giường điều trị được triển khai, trang thiết bị y tế được thống kê lại, kho thiết bị, dụng cụ y tế được bổ sung, các y bác sĩ đã nghỉ hưu dưới 5 năm có thể quay lại làm việc hỗ trợ các bệnh viện, các sinh viên y khoa được huy động tham gia, hoạt động của các khoa cấp cứu cũng được tổ chức lại … Các hướng dẫn chỉ đạo thay đổi theo từng giờ, đòi hỏi những thay đổi mạnh mẽ và chưa từng có trong các bệnh viện công vốn đã suy yếu sau nhiều năm phải áp dụng các biện pháp hạn chế tài chính.

Bác sĩ Ricard, bệnh viện Louis-Mourier, Colombes, mô tả công tác chuẩn bị đối phó với Covid-19 đang được tiến hành rất chuyên nghiệp và nhanh chóng, tích cực. Ngay cả những chiếc bóng đèn vốn thường khi hỏng phải đợi nhiều tháng mới được thay thì nay được thay ngay trong vòng 1 tiếng đồng hồ. Nhưng vị bác sĩ này cũng thừa nhận khả năng các bệnh viện vùng Paris lâm vào tình cảnh như ở vùng Grand Est cũng không phải là không thể xảy ra.

Bệnh viện Paris ngấp nghé ngưỡng quá tải

Quả thực, một số bệnh viện ở Paris đang ở ngấp nghé cảnh không còn đủ khả năng tiếp nhận thêm bệnh nhân Covid-19. Đó là trường hợp của bệnh viện Bichat, ngay từ đầu đã được chỉ định là 1 trung tâm điều trị bệnh nhân Covid-19. Tất cả các bệnh viện khác vẫn còn khá nhiều giường bệnh trống. Nhưng họ có thể trụ được thêm bao nhiêu lâu nữa ?

Bác sĩJean-Michel Constantin, bệnh viện Pitié-Salpêtrière cho biết họ đã chuẩn bị được trước một chút, nhưng không biết sẽ giữ vững được trong bao nhiêu lâu nữa. Sáng hôm Chủ Nhật 15/03, 120 trên tổng số 400 giường điều trị phục hồi cho bệnh nhân Covid-19 trong toàn bộ các cơ sở y tế thuộc quyền quản lý của AP-HP đã có người nằm. Bác sĩ Constantin nhấn mạnh là điều khẩn cấp hiện nay là giảm đà tăng của các ca nhiễm bệnh. Ông lo ngại về khả năng các bệnh viện sẽ quá tải trong tuần tới.

Trong các khoa cấp cứu ở Paris, sự căng thẳng đã hiện diện rõ nét. Một bác sĩ ở bệnh viện Lariboisière kể là vào tối thứ Bảy 14/03, các bác sĩ tiếp nhận 15 bệnh nhân bị suy hô hấp, trong đó có một phụ nữ mang thai phải nhập viện để được chăm sóc đặc biệt. Con số này lại tăng gấp đôi cứ sau mỗi ba ngày. Các triệu chứng nhiễm trùng rất đa dạng khiến việc chẩn đoán các ca nặng trở nên rất khó khăn, phức tạp.

Vị bác sĩ nói trên cho biết có những thanh niên khi đến viện không bị sốt và vẫn hô hấp bình thường. Chỉ khi các bác sĩ kiểm tra nồng độ oxygène trong máu mới phát hiện ra bệnh nhân có vấn đề. Cũng có nhiều người buổi sáng vẫn hô hấp tốt nhưng đột nhiên đến chiều thì sức khỏe diễn biến xấu đi và cần được nhập viện để được điều trị đặc biệt. Cũng giống như nhiều y bác sĩ ở vùng Paris, Vị bác sĩ này lo sợ là các bệnh viện ở Paris và vùng phụ cận cũng sẽ lâm vào thảm cảnh giống như tại vùng Grand Est miền đông bắc, chỉ là muộn hơn vài ngày.

Điều khiến các cơ quan y tế lo lắng nhất bây giờ không phải là thiếu giường bệnh hay thiếu trang thiết bị y tế, mà là thiếu đội ngũ y bác sĩ và người chăm sóc bệnh nhân. Giáo sư Christian Richard, trưởng khoa điều trị tích cực và chữa trị đặc biệt tại bệnh viện Bicêtre (AP-HP) nhấn mạnh đó chính là yếu tố hạn chế khả năng chữa trị Covid-19 của các bệnh viện. Bác sĩ Richard dự báo rồi cũng sẽ đến một lúc nào đó họ quá tải, nên đã chuẩn bị một đội ngũ y bác sĩ thay thế có khả năng tiếp quản công việc.

Chính vì lý do này, nhiều bác sĩ và y tá phải chuẩn bị tinh thần là sẽ được thuyên chuyển đến công tác tại các khoa điều trị đặc biệt, hồi sức cấp cứu trong những ngày tới, và rất có thể một số người chỉ mắc các bệnh lý « thông thường » sẽ phải chấp nhận là sẽ mất cơ hội được điều trị sớm. Một bác sĩ hồi sức cấp cứu của bệnh viện Saint-Louis dự báo tình trạng này có thể sẽ kéo dài 2-3 tháng.

Sự lo ngại của các bác sĩ không phải là vô cớ. Trong tuần qua, số người nhiễm virus corona tại Pháp nói chung và vùng Ile-de-France vẫn không từng ngăng mạnh, ngày hôm sau tăng nhiều hơn ngày hôm trước. Cho đến tối thứ Tư 18/03, đã có tổng cộng 9134 người nhiễm virus, 264 người chết vì Covid-19, 3626 người nằm viện trong đó có 921 ca nặng đang được điều trị hồi sức cấp cứu.

Nguồn: RFI/Thùy Dương (đăng ngày 19/03/2020 )