Giai thoại về Ban nhạc Bee Gees

Ban nhạc Bee Gees

Too Much Heaven


Audio


Tháng 5 năm 2012 quả thật là thời điểm không may đối với làng nhạc quốc tế. Chỉ trong chưa đầy một tuần mà có đến hai tên tuổi lớn đột ngột từ trần. Sau nữ hoàng disco Donna Summer, lại đến phiên Robin Gibb, một trong ba thành viên sáng lập ban nhạc Bee Gees, vĩnh viễn ra đi. Cơn sốt đêm thứ bảy giờ đây hạ nhiệt.

Bee Gees là ký hiệu viết tắt của Brothers Gibb có nghĩa là anh em nhà họ Gibb, gồm ba anh em ruột là Barry, Robin và Maurice. Trong ban tam ca này, có hai giọng ca chính, nhưng do Robin không bảnh trai bằng người anh là Barry, cho nên trên các hình bìa đĩa hát, Robin ít khi nào được đặt ở giữa, trong khi Barry lại được đẩy lên đầu, trở thành tâm điểm của nhóm.

Nhưng công bằng mà nói thì trong ba anh em, Robin Gibb là người có chất giọng rất sang, vibrato trong sáng. Với âm vực sâu rộng, Robin có thể rung giọng kim đầy đặn, luyến láy khỏe khoắn ở những nốt nhạc cao nhất mà vẫn không hụt hơi. Nhờ vào kỹ thuật luyện thanh, mà chất giọng của Robin càng thanh thoát bay bổng, hát chính cũng hay mà ca bè cũng giỏi. Cách nhả chữ của Robin rõ trong từng ca từ, bén trong mỗi âm sắc. So với người em trai, Barry Gibb thường hay hát chẻ giọng óc (falsetto). Nhưng bù lại Barry cũng như Maurice lại có cái tài viết ca từ và soạn giai điệu.


Về phần hòa âm, phối khí thì Maurice là người sành nhạc lý hơn cả, do biết chơi nhiều nhạc khí khác nhau, cho nên anh thường là người sắp đặt các bản dàn bè, phân đoạn lối hợp xướng để rồi ứng dụng cách hòa âm hầu làm nổi bật các phần đơn diễn hay đồng ca. Mỗi người một nét nhưng có thể nói là ban tam ca Bee Gees là một thực thể liền khối, quyện chặt vào nhau cho nên khó thể tách rời. Bằng chứng là Robin và Barry từng có giai đoạn hát solo, nhưng không thành công bằng thời kỳ hát chung của nhóm.

Sinh tại Isle of Man, một hòn đảo nằm giữa Anh Quốc và Ai Len, ba anh em nhà họ Gibb theo gia đình sang Úc định cư. Họ khởi đầu sự nghiệp từ năm 1959 tại bang Quensland, bên Úc, chọn Bee Gees làm nghệ danh và trình làng album đầu tay vào năm 1963. Đến Luân Đôn lập nghiệp từ năm 1967, nhóm này gây ấn tượng mạnh với bài To Love Somebody, để rồi trong hai năm liền ngự trị trên đỉnh cao với một loạt ca khúc như Holiday, Massachusetts, Words và I Started a Joke.


Trong giai đoạn này, những bản nhạc ăn khách của nhóm Bee Gees thường do Robin Gibb ghi âm với tư cách là giọng ca chính. Mãi đến vài năm sau đó, khi phong trào nhạc disco trở nên cực thịnh, thì lúc đó cách hát chẻ giọng óc của Barry mới được tận dụng, lối hát bè của nhóm được phát huy trọn vẹn, vừa tinh tế vừa phức hợp, xen kẽ giọng chính với ca bè, lúc thì đồng thuận, khi thì đối nghịch.

Tất cả những yếu tố này cộng hưởng thêm với các giai điệu du dương ngọt ngào, một lối hòa âm quyền quyện lớp lớp, tạo ra hiện tượng Bee Gees, ban tam ca xuất sắc nhất mọi thời đại. Từ những năm 1974-1975 trở đi, nhóm Bee Gees chuyển từ nhạc pop sang nhạc kích động (với Jive Talking) để rồi trở thành ban nhạc ăn khách nhất trong ba năm liền từ năm 1977 đến 1980 với ngày phát hành bộ phim Saturday Night Fever.

Giai đoạn thứ nhì cũng là thời kỳ thành công nhất trong sự nghiệp của nhóm. Các bài hát mà Bee Gees đã sáng tác cho cuộn phim này kể cả các bản nhạc slow và ca khúc với nhịp điệu kích động, chẳng những lập kỷ lục số bán mà còn tạo ra khuôn thước trong cách soạn giai điệu.

Với ban nhạc Bee Gees, trình độ của nhạc disco được tăng thêm một bậc, còn lối hát bè thì được nâng lên hàng nghệ thuật. Khép lại giai đoạn này có các bản kích động như Stayin’ Alive hay Tragedy, các tình khúc cực kỳ lãng mạn như How Deep is Your Love hay là Too Much Heaven.


Từ những năm 1980 trở đi, nhóm Bee Gees cũng khá thành công với việc sáng tác cho nhiều nghệ sĩ tên tuổi khác trong đó có Barbra Streisand (Woman in Love), Diana Ross (Chain Reaction), Dionne Warwick (Heartbreaker) và gần đây hơn nữa là Celine Dion (Immortality). Nhưng vào cuối những năm 1980, sự nghiệp của nhóm bắt đầu đi xuống cho dù Bee Gees chuyển sang pop rock, nối lại với nhạc nhẹ trong cách viết tình khúc.

(Xem/nghe thêm => Giai thoại của bài ca "Woman in Love" )

So với các thập niên trước, thời mà Bee Gees giành lấy 14 lần ngôi vị quán quân thị trường Anh Mỹ, thì từ những năm 80 trở đi, ban tam ca này chỉ một lần chiếm hạng đầu thị trường Hoa Kỳ (với nhạc phẩm You Win Again -1987) Trong nửa thế kỷ sự nghiệp ca hát, nhóm Bee Gees đã đoạt 9 giải Grammy, trong đó có 3 giải thành tựu sự nghiệp và 6 giải dành cho album và giọng ca pop xuất sắc nhất trong hai năm liền 1978-1979. Ban nhạc này cũng đã bán trên dưới 240 triệu tập nhạc trên toàn thế giới, kể cả album studio (22), nhạc live và nhạc phim.

Từ ba thành viên sáng lập ban đầu, Bee Gees nay chỉ còn có một gương mặt duy nhất là Barry Gibb, cho dù theo tiết lộ của anh trong cuộn phim tài liệu From Our Own Time quay vào năm 2010, nhóm này vẫn còn một số ca khúc dở dang. Dự án quay phim về cuộc đời và sự nghiệp của nhóm do đạo diễn kỳ cựu Steven Spielberg xúc tiến, có nguy cơ bị gián đoạn.


Hầu hết các kế hoạch của nhóm Bee Gees đều bị lỡ làng, sau khi Maurice qua đời vào năm 2003, nay với ngày ra đi của Robin coi như là hoàn toàn tiêu tan. Nhờ vào công nghệ âm thanh hiện đại, người ta có thể làm sống lại một tiếng hát trong phòng ghi âm nhờ vào kỹ thuật song ca ảo. Nhưng riêng về điểm này, chưa chắc gì Barry Gibb muốn tiếp nối con đường khi chỉ còn một mình.

Vì cũng như anh đã từng tuyên bố từ năm 2003 là rất khó thể nào mà duy trì ban nhạc Bee Gees vì tên tuổi của nhóm gắn liền với ba thành viên, không hơn không kém. Kể từ nay, Barry Gibb chỉ còn có thể duy trì sự nghiệp solo, vì hơn ai hết anh thừa biết rằng một cánh én không làm nổi mùa xuân. Sự nghiệp của Bee Gees được kéo dài, tên tuổi có đi vào huyền thoại, trước hết là nhờ vào ba tài năng ghép lại.

Nguồn: RFI / Tuấn Thảo