Xưởng đóng tàu Ba Son (Navy Yard) xưa và nay ở Sài Gòn (phần 1)

Nếu anh bắn vào quá khứ bằng một khẩu súng lục,

Tương lai sẽ bắn lại anh bằng một khẩu đại bác.

Xưởng Ba Son nguyên là thủy xưởng của Nguyễn Ánh lập ra để đóng chiến thuyền. Xưởng Ba Son nằm trên ngã ba sông, nơi tiếp giáp giữa sông Sài Gòn và rạch Thị Nghè, có diện tích 26 hecta, có đường ven sông 2000m, trong đó có 6 cầu cảng tổng cộng 750m. Nguyên xưa đây là vùng sình lầy nước đọng nên thường được dùng làm nơi đậu tàu và sửa chữa tàu. Sau khi chiếm được Sài Gòn - Gia Định, năm 1861 Pháp cho làm ụ tàu trên thủy xưởng đã có, tức là mảnh đất Ba Son bây giờ. Ngày 28/4/1863, Pháp chính thức thông qua dự án xây dựng thủy xưởng Ba Son tại Sài Gòn trực thuộc Bộ Hải quân Pháp. Năm 1884, Pháp cho đào và xây ụ lớn bằng đá, chi phí gần 8 vạn quan.
Ụ tàu Ba Son 1886. ụ tàu chìm dài hàng trăm mét, rộng và sâu, nguyên vẹn từng viên đá được đẽo hình lục lăng, từng đường ghép nối khít chặt. Hạ thuỷ tàu Albert Sarraut tại xưởng Ba Son

1930 – 1954

1866 -Khi người Pháp mới chiếm được Sài Gòn và các tỉnh Nam Kỳ, để đáp ứng nhu cầu sửa chữa tàu bè, một ụ thuyền nổi đã được sản xuất từ Âu châu và mang qua Sài Gòn

 Đầu thập niên 1860, người Pháp đã có xưởng sửa chữa tàu thuyền tại l'Arsénal (Navy Yard) của hải quân Pháp tại Sài Gòn, tức là nhà máy Ba Son ngày nay. Tuy nhiên, trong thời kỳ đầu, cơ sở này không đáp ứng đủ yêu cầu, nên người Pháp đã quyết định thiết lập một cảng nổi (floating dock ) trên sông Sài Gòn để sửa chữa các tàu bè lớn cập cảng Sài Gòn. Cảng nổi này do công ty Randolph ở Glasgow của Scotland sản xuất từng bộ phận riêng rẽ. Tháng 5-1863 , các bộ phận na`y được chở bằng qua Sài Gòn để lắp ráp từ tháng 1/1864 đến tháng 5/1866. Chiều dài cảng nổi đủ để tiếp nhận sửa chữa các tàu lớn nhất cập cảng Sài Gòn vào thời gian này. Cảng nổi Sài Gòn có kích thước : Chiều dài: 91,44 m / Chiều rộng vòng ngoài: 28,65m / Chiều rộng vòng trong: phía trên 21,33m ; phía dưới 13,71m; độ cao: 12,8m

1864 - Cảng nổi đang được thi công tại Sài Gòn

1928 - Cổng vào xuởng đóng tàu thuỷ của Pháp (Ba Son) 18 Saigon 1920-1929 -  Ba Son Navy Yard

Xuởng đóng tàu Ba Son (Shipyard)

Xây ụ tàu lớn Ba Son năm 1886 

Ụ tàu Bason (docking)

Chiến đỉnh xi măng do Đại tá Hải Quân Việt Nam Cộng Hoà Đoàn Ngọc Bích thiết kế - bên trong làm bằng lưới thép, bên ngoài trám ximăng .

1966-1972: Những chiến hạm của Việt Nam Cộng Hoà đang neo tại bến Ba Son

Hơn 200 năm qua xưởng Ba Son đóng và sữa chữa tàu không hề bị hư hại , vậy mà dưới thời cộng sản - thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ra quyết định dời đi (cuối 2015),  lấy đất xây nhà cao tầng, công viên.  Thật là là khốn nạn quá . 

Xem tiếp =>